ONDERZOEK

Eind 2022 werd de RECAB-studie gehonoreerd door ZonMW.

Dit onderzoek is de eerste Nederlandse trial naar contingentiemanagement in de jeugdverslavingszorg en de eerste gerandomiseerde gecontroleerde studie wereldwijd die contingentiemanagement als stand-alone behandeling vergelijkt met standaard cognitieve gedragstherapie voor jeugd met een cannabisverslaving.

Achtergrond

Ruim de helft van de jongeren in de jeugdverslavingszorg komt in behandeling voor een cannabisverslaving.

De standaardbehandeling voor cannabisverslaving is cognitieve gedragstherapie (CGT). Dit is een effectief bewezen behandeling, maar niet alle jongeren hebben er evenveel baat bij. Vandaar dat gezocht wordt naar nieuwe effectieve behandelingen die het behandelaanbod voor de jeugdverslavingszorg kunnen aanvullen.

Een veelbelovende behandeling is Contingentie Management (CM). Bij CM gaat het om het belonen van goed gedrag. Binnen de verslavingszorg kan CM worden ingezet om abstinentie (het niet gebruiken) van middelen te stimuleren door het systematisch belonen – meestal met waardebonnen (vouchers) – van ingeleverde drugsvrije urines.

Volgens uitgebreid onderzoek bij volwassenen is CM een van de meest effectieve behandelingen voor verslavingsproblematiek. Bij jongeren is CM minder vaak onderzocht, maar de resultaten laten eveneens gunstige effecten zien. Een extra reden om juist bij jongeren CM toe te passen is dat de behandeling voor jongeren extra motiverend kan werken vanwege hun hogere beloningsgevoeligheid en lagere intrinsieke motivatie om te stoppen met middelengebruik.

Studie opzet

In een multicenter randomised controlled trial (RCT) worden 154 jongeren (16-22 jaar) met een cannabisverslaving willekeurig toegewezen aan een ambulante behandeling van 12 weken met contingentie management (CM) of cognitieve gedragstherapie (CGT).

De effecten van beide behandelingen worden aan het eind van de behandeling en op 26 en 52 weken follow-up geëvalueerd. De studie bevat een kosteneffectiviteit en -utiliteitsanalyse, een kwalitatieve deelstudie naar de ervaringen met deze behandeling (n = 40) en een procesevaluatie.

Deelnemende instellingen

We werken samen met onderstaande instellingen voor jeugdverslavingszorg. Op de kaart is te zien waar de verschillende deelnemende locaties zich bevinden. In totaal zullen 154 jongeren verspreid door Nederland deelnemen aan het RECAB-onderzoek.

Jongeren die bij een van deze instellingen voor cannabisverslaving in ambulante behandeling komen, zullen worden benaderd voor deelname.