Achtergrond
Ruim de helft van de jongeren in de jeugdverslavingszorg komt in behandeling voor een cannabisverslaving.
De standaardbehandeling voor cannabisverslaving is cognitieve gedragstherapie (CGT). Dit is een effectief bewezen behandeling, maar niet alle jongeren hebben er evenveel baat bij. Vandaar dat gezocht wordt naar nieuwe effectieve behandelingen die het behandelaanbod voor de jeugdverslavingszorg kunnen aanvullen.
Een veelbelovende behandeling is Contingentie Management (CM). Bij CM gaat het om het belonen van goed gedrag. Binnen de verslavingszorg kan CM worden ingezet om abstinentie (het niet gebruiken) van middelen te stimuleren door het systematisch belonen – meestal met waardebonnen (vouchers) – van ingeleverde drugsvrije urines.
Volgens uitgebreid onderzoek bij volwassenen is CM een van de meest effectieve behandelingen voor verslavingsproblematiek. Bij jongeren is CM minder vaak onderzocht, maar de resultaten laten eveneens gunstige effecten zien. Een extra reden om juist bij jongeren CM toe te passen is dat de behandeling voor jongeren extra motiverend kan werken vanwege hun hogere beloningsgevoeligheid en lagere intrinsieke motivatie om te stoppen met middelengebruik.
Pilotstudie
In 2022 is een kleinschalige pilotstudie uitgevoerd naar de ervaringen van jongeren en hun behandelaren bij twee instellingen voor verslavingszorg met twee vormen van CM, namelijk CM gericht op abstinentie van cannabis en CM gericht op het komen naar behandelsessies.
De resultaten van deze pilotstudie laten zien dat de toepassing van CM bij deze doelgroep haalbaar is, en bieden een voorzichtige indicatie dat CM gericht op het belonen van abstinentie jongeren kan helpen om te stoppen met cannabisgebruik. CM gericht op het belonen van komen naar behandelsessies bleek in deze pilotstudie minder succesvol.